Trường ca – Thanh Thảo

Sách được đặt tại: Thư viện trung học
Tác giả: Thanh Thảo
Nhà XB: Hội nhà văn
Năm XB: 2009.
Với 17 trường ca và hàng chục tập thơ, bút ký, tiểu luận văn học đã in trong nửa thế kỷ qua, nhà thơ Thanh Thảo được bạn bè văn chương đặt cho cái nghệ danh là ông “Vua trường ca” của thi ca đương đại Việt Nam. Ông đã được trao nhiều giải thưởng văn học giá trị của Hội Nhà văn Việt Nam và Giải thưởng Nhà nước về VHNT đợt 1 năm 2001.
Với Thanh Thảo, có lẽ thơ hay dễ như thò tay vào cái túi “thi sĩ mộng mỵ” nơi ông để rút ra dăm tứ thơ tài hoa mà thường là độc đáo. Độc đáo là bởi nét nghĩ, nét suy tưởng, nét cấu trúc ngôn ngữ thi ca của riêng ông đã quật vác lên những nét thơ mới như những người nông dân tay trắng, chân đất ở Quảng Ngãi quê ông đã vác đá xây nên dải Trường Lũy tự thuở nào. Và, nếu không sinh ra ở miền đất nghèo khó mà quật khởi ấy, nếu không được nuôi dưỡng bởi nhân dân hào hùng và đau thương ấy thì làm sao Thanh Thảo có thể viết được những trường ca làm nên tên tuổi sáng chói của ông như: “Những người đi tới biển”, “Trẻ con ở Sơn Mỹ”, “Những ngọn sóng mặt trời”, “Khối vuông ru-bích”, “Đêm trên cát”, “Metro”…
Người lính hiện lên trong trường ca Thanh Thảo với rất nhiều số phận khác nhau. Chất lý tưởng được thể hiện một cách rõ nét hơn, sâu sắc hơn những mất mát, hy sinh mà người lính tự mình nhận lãnh trước nhân dân, trước lịch sử.
Đó là những người “nghĩa quân Cần Giuộc” thời kỳ đầu chống Pháp: “họ lấm láp sình lầy bước vào thơ Đồ Chiểu” (Những nghĩa sĩ Cần Giuộc).
Đó còn là những người du kích Ba Tơ dám làm cuộc quật cường ngay trong nhà tù An trí. Họ vô danh, tuổi tên chỉ được đánh bằng số áo: “bầu trời rách tả tơi chiếc áo độc nhất/ chiếc áo in số tù dính chặt vào da” (Bùng nổ của mùa xuân).
Đó là đời thường của những đồng đội thương binh đem sức lực còn lại của mình góp phần mang lại cho đời niềm vui cùng những ước mơ: Người bạn tôi đã mất một cánh tay/ vùi trong lòng địa đạo/ mà địa đạo cũng không tìm thấy nữa/ đã mười năm…/ anh bây giờ thành một giáo viên/ lên lớp cho các em về quả đất tròn/ quả đất không phút giây ngừng nghỉ (Trẻ con ở Sơn Mỹ)…
…