Lều chõng: Tiểu thuyết – Ngô Tất Tố
Sách được đặt tại: Thư viện trung học
Tác giả: Ngô Tất Tố
Nhà XB: Văn học
Năm XB: 2009.
Nhắc đến Ngô Tất Tố, người ta nhớ ngay đến chị Dậu với cảnh nhà nghèo nhất nhì hạng cùng đinh mà quên đi rất nhiều tác phẩm xuất sắc khác của nhà văn hiện thực này. Nếu đã tìm hiểu về Ngô Tất Tố, nhất định đừng bỏ qua tác phẩm Lều Chõng – một tiểu thuyết cho thấy cái tài miêu tả tài tình của nhà văn khi nói về việc thi cử trong thời đại xưa.
Lều Chõng kể về hành trình thi cử gian nan của người học trò tên là Vân Hạc. Anh này vốn là con người tài hoa hay chữ, lại chăm chỉ đèn sách, tài học của chàng khiến ai cũng phải tấm tắc khen ngợi.
Vân Hạc có một người vợ rất xinh tên là Ngọc. Cô Ngọc này luôn nuôi một ước mơ là trở thành bà Thám bà Bảng nên dốc hết công sức, chăm lo cho chồng ăn học đi thi. Chính vì vậy, Vân Hạc cũng gắng sức học hành để ăn thua với đời, cho bõ công vợ chàng vò võ hàng đêm.
Tại trường thi, nơi coi là tôn nghiêm nhất cũng chẳng thiếu gì những âm mưu, thủ đoạn, quy định ngang trái và những thói lừa dối trắng trợn.
Trong Lều Chõng, tác giả chủ yếu dùng thủ pháp tả thực để tái hiện lại những khó khăn, gian truân mà sĩ tử trải qua trước khi đem về công trạng.
“Càng về gần trưa, mưa càng dữ dội. Các rãnh trong vi đều thành luồng nước trắng xoá. Bong bóng nổi lên mặt nước lềnh bềnh. Một lát sau, nước dềnh lên khỏi mặt rãnh, nó tràn vào lều và lênh láng chảy qua gầm chõng.
Vân Hạc đương ngồi trên chõng, gục đầu vào chiếc yên gỗ, hý hoáy viết mấy câu thơ, chợt thấy cái chõng tự nhiên thấp xuống dần dần, rồi nó lún xuống đến sát mặt đất, bùn nước theo khe nan chõng phòi cả lên trên mặt chõng.
Cái gì mà lạ thế nhỉ?
Thì ra khu đất trường thi, mấy tháng trước đây, chỉ là những ruộng lúa mùa. Kì thi sắp tới, lúa cũng vừa chín. Sau khi lúa cắt hết rồi, người ta đem trâu cày lên và đập qua loa cho vỡ những tảng đất lớn. Rồi họ đánh thành từng luống như luống khoai sọ để cho học trò cắm lều lên trên…”
Đến cuối cùng, cả hai đều nhận ra, chốn quan trường là nơi rất mực nguy hiểm, thà làm “cây thông đứng giữa trời mà reo” còn hơn quăng mình vào chốn nguy nan ấy.
